BARANÓW SANDOMIERSKI
Zamek w Baranowie Sandomierskim to światowej klasy zabytek, dawna siedziba rodu Leszczyńskich. Otoczony ogromnym parkiem, pięknie wpisuje się w pejzaż równin środkowej Wisły. Ze względu na swą wspaniałą architekturę, zamek często nazywany jest "Małym Wawelem".
Został on wzniesiony pod koniec XVI wieku w miejscu dawnego średniowiecznego dworu rycerskiego.
Początkowo należał do szlacheckiej rodziny Baranowskich, później do wielkopolskiego rodu Górków, aż w 1569 roku, dostał się w posiadanie Rafała Leszczyńskiego.
Zamek w Baranowie Sandomierskim przechodził kolejno w posiadanie rodzin Wiśniowieckich, Sanguszków, Lubomirskich, Małachowskich, Potockich i Krasickich.
W 1867 roku wystawione na licytację dobra baranowskie nabył Feliks Dolański. Następnie zamek odziedziczył Stanisław Dolański, który postanowił odrestaurować obiekt zniszczony po pożarze z 1898 roku.
Pod kierunkiem krakowskiego
architekta Tadeusza Stryjeńskigo przeprowadzono zmiany w rozkładzie pomieszczeń.
W tym czasie w narożnej komnacie parteru urządzono secesyjną kaplicę.
Została ozdobiona imponującymi witrażami Józefa Mehoffera oraz ołtarzem z wyjątkowym obrazem Jacka Malczewskiego zatytułowanym „Matka Boska Niepokalana".
W posiadaniu rodziny Dolańskich zamek pozostał do wybuchu drugiej wojny światowej.
Po zniszczeniach dokonanych podczas wojny zamek w latach 1959-1969 został odbudowany i odrestaurowany.
Zamek jest budowlą trzykondygnacyjną i został wzniesiony na planie prostokąta.
Posiada cztery okrągłe baszty w narożach, prostokątne wieże pośrodku ściany frontowej oraz wewnętrzny dziedziniec otoczony pięknymi, dwukondygnacyjnymi krużgankami.
Zamek baranowski zagrał w filmach: "Barbara Radziwiłłówna" i "Klejnot wolnego sumienia", ale najbardziej znany jest z serialu telewizyjnego "Czarne Chmury", w którym wcielił się w siedzibę hetmana Jana Sobieskiego.
Odwiedziliśmy w sierpniu 2017
CZCHÓW
Zamek w Czchowie powstał w XIV wieku, jako rozbudowa romańskiej wieży obronnej. Wymieniony został w 1356 roku, a stanowił siedzibę starostów czchowskich i chronił szlaku handlowego biegnącego wzdłuż Dunajca oraz komory celnej dla towarów z Węgier.
Czchowski zamek zniszczony został w XVII wieku, do dziś zachowały się jedynie XIV-wieczna wieża bez górnej kondygnacji oraz odsłonięte fundamenty murów.
Zamek powstał z piaskowca. Na jego założenie składał się mur obwodowy o grubości 1,2-2 m otaczający krawędź wzgórza oraz wolno stojącej cylindrycznej wieży o średnicy 12,5 m i wysokości ok. 20 m. Wybudowano ją w południowej części założenia zamkowego.
Przy północno-wschodniej kurtynie znajdował się dom mieszkalny, od południa przylegała prostokątna sień, natomiast we wschodniej części muru znajdowała się brama wjazdowa.
Odwiedziliśmy w sierpniu 2017r.
DĘBNO
Jakub z Dębna, kasztelan krakowski, wybitny polityk i dyplomata na dworze króla Kazimierza Jagiellończyka
wzniósł obecny zamek w latach 1470-1480, w posiadaniu rodu Dębińskich pozostał on do 1583 r.
Później znalazł się w rękach starosty lanckorońskiego Franciszka Wesseliniego, a ten przekształcił zamek w renesansową rezydencję.
W XVII i XVIII w. należał do rodziny Tarłów, potem jego właścicielami byli m.in. Lanckorońscy i Jastrzębowscy.
Posadowiony na kamiennych fundamentach zamek jest zbudowany z cegły, ściany zdobią wzory z zendrówek oraz bogata kamieniarka.
Składa się z czterech piętrowych, jednotraktowych, połączonych ze sobą budynków, zgrupowanych wokół czworobocznego dziedzińca.
Naroża części zachodniej wzmocnione są basztami, a na ścianach wschodniej części, po stronie północnej i południowej, znajdują się wykusze.
Wejście na dziedziniec prowadzi przez barokowy portal z herbem Topór (rodu Tarłów).
Na poziomie piętra dziedziniec obiegają w trzech skrzydłach drewniane krużganki.
Wewnątrz zamku szczególnie warte zobaczenia są komnaty piętra w części wschodniej, zdobione gotyckimi, kamiennymi detalami.
Niezwykle bogata jest zwłaszcza dekoracja wykuszy tych sal.
Z zewnątrz zdobią je maswerki, wić roślinna oraz herby.
Wewnątrz, we wnękach mieszczą się kamienne ławy, a na ścianach można dostrzec liczne rzeźbiarskie detale.
W zamku można podziwiać również dzieła epok późniejszych: renesansowe obramienia okien i reszty dekoracji sgraffitowej, barokowe portale, a także sklepienia sal parteru pochodzące z XVI-XIX w.
Wnętrza komnat urządzono tak, by odtworzyć wygląd dostatniej siedziby szlacheckiej z czasów między XV a XVIII w.
Odwiedziliśmy w sierpniu 2017r.
