KAZIMIERZ DOLNY
Zamek
w Kazimierzu Dolnym został wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku na
wzgórzu w pobliżu wieży obronnej, zbudowanej wcześniej, prawdo podobnie
na przełomie XIII i XIV wieku za panowania Władysława Łokietka. Obie
budowle miały strzec znajdującej się nieopodal przeprawy przez Wisłę na
przebiegającym tędy szlaku handlowym i kontrolować płynące Wisłą statki.
Jednocześnie zamek pełnił funkcję komory celnej.
Pierwotne
zabudowania zamkowe wzniesiono w stylu gotyckim. Była to piętrowa
budowa z dwoma czworobocznymi wieżami. W XV stuleciu zamek został
powiększony. Dobudowano wówczas dwa skrzydła mieszkalne i ceglaną
wieżę.
W
latach 1509-1644 warownia kazimierzowska przeszła największe
przeobrażenia. Kasztelan krakowski Mikołaj Firlej sfinansował przebudowę
zamku w stylu renesansowym. Nadbudowano wówczas skrzydło mieszkalne,
wieże zwieńczono attykami i zmodernizowano wnętrza, nadając im charakter
rezydencji.
W
latach późniejszych zamkiem władali jeszcze Radziwiłłowie, Lubomirscy,
Sapiechowie, Sanguszkowie i Czartoryscy. Kres świetności budowli
nastąpił w wieku XVII. Zniszczona przez wojska szwedzkie w 1655r.,
węgierskie w 1657 r. i pożar w 1663 r. zaczęła popadać w ruinę. Jeszcze
na początku XVIII wieku za panowania Augusta II Mocnego podjęto próby
odbudowy z myślą o utworzeniu tu rezydencji pałacowej, ale planów nie
zrealizowano. Postępująca dewastacja spowodowała, że w czasie zaborów
władze austriackie nakazały rozebrać zagrożone zawaleniem fragmenty
budowli.
Odbudowy
zamku już nigdy nie podjęto. Jedynie po II wojnie światowej
zabezpieczono pozostałe fragmenty budowli w formie trwałej ruiny i
udostępniono do zwiedzania.
Odwiedzono: sierpień 2009 i wrzesień 2010r.
SOLEC NAD WISŁĄ
Solecki zamek wznosił się na krawędzi skarpy
doliny Wisły, w pobliżu centrum miasteczka. Był ważnym punktem obronnym.
Jego wystawienie przypisuje się Bolesławowi Śmiałemu (1060),
odrestaurowanie Kazimierzowi Wielkiemu.
Zamek rozbudowano w XV w., a gruntownie przebudowano w XVI w. - należał
wówczas do rodziny Zbaraskich. Po raz ostatni dawny blask próbowano
przywrócić zamkowi w XVIII w. (wcześniej uległ zniszczeniu w czasie
potopu szwedzkiego), ale od tego czasu stopniowo ulegał on zniszczeniu.
Do dziś zachowały się jedynie fragmenty murów i wieży zamkowej.
W pobliżu można podziwiać wiklinową replikę soleckiego zamku. Stoi ona w sąsiedztwie Gminnego Ośrodka Kultury.
Odwiedziliśmy w sierpniu 2009 r.
IŁŻA
We
wczesnym średniowieczu Iłża należała do biskupów krakowskich. w XIII w.
istniał tu drewniany gród obronny, zniszczony przez najazdy Tatarów i
Litwinów. Na jego miejscu w latach 1328-1347 z inicjatywy biskupa
krakowskiego Jana Grota wzniesiono murowany zamek.
Zbudowano go na planie nieregularnym, nieco zbliżonym do owalu. Jednym z najstarszych elementów jest okrągła wieża, która powstała w pierwszej poł. XIVw.Później zamek rozbudowano i połączono ze wzniesionymi w tym samym czasie murami miejskimi.
W
XV w. wzmocniono bramę, dobudowując od strony pd-zach kwadratową wieżę
przedbramną z kamiennymi filarami, na których wznosił się kamienny most.
Prace
nad rozbudową i upiększaniem założenia trwały jeszcze w XVI w. ,
budowla stała się wówczas renesansową rezydencją. Mury i wieża bramna
zostały wówczas ozdobione attykami, okrągłą wieżę nakryto wysokim,
reprezantacyjnym hełmem. W 1588 r. pożar doszczętnie strawił zamek, w
czasie odbudowy ponownie go zmodernizowano.
W
pierwszych dziesięcioleciach XVII w. zamek został powiększony,
wzmocniono wtedy fortyfikacje i powiększono budynki gospodarcze na zamku
dolnym.
W czasie potopu szwedzkiego zamek został znacznie zniszczony, jednak przez kolejne sto lat przeprowadzano prace remontowe.
W
1788 r. zamek przeszedł na własność państwa. Urządzono tu szpital
wojskowy, a w pozostałych komnatach organizowano publiczne zabawy.
Podczas jednej z nich na zamku wybuchł pożar, który doszczętnie go
zniszczył.
Zamku nigdy nie udało się odbudować- dziś jest w stanie trwałej ruiny.
Odwiedzono sierpień 2009 lipiec 2010 październik 2011
