KOLSTEJN
Zamek Kolštejn (czes. Hrad Kolštejn) – zespół dwóch obiektów – gotyckiego i renesansowego – znajdujący się w miejscowości Branná, w północnych Czechach. Jego zadaniem była ochrona szlaku handlowego prowadzącego z Moraw na Śląsk.
Pierwsza wzmianka pochodzi z dokumentu z 3 maja 1325, który powstał na samym zamku - w nim Jan Wustehube darował zakonnikom z Kamieńca Ząbkowickiego część swoich ziem. To właśnie rodzina Wustenhube wybudowała zamek przy trakcie handlowym.
W 1339 zamek dostał się w ręce czeskiej rodziny panów z Lipy, a od końca XIV stulecia jego właścicielami był ród Waldstein. W XV wieku kolejni panowie na zamku Kolštejn to rodzina z miejscowości Zvole. Wówczas dokonano rozbudowy i przebudowy zamku, podnosząc jego walory obronne (powstała między innymi wieża obronno-obserwacyjna).
W 1568 zamek przeszedł w ręce Jana starszego Černčického z Kácova, ale już po kilku latach przekazał go Janowi młodszemu von Zierotin (Žerotín) . W latach 70. XVI wieku w miejscu zniszczonej fosy wybudował on renesansowy pałac (tzw. zamek średni, w odróżnieniu od gotyckiej części – zamku górnego). Renesansowy obiekt miał trzy skrzydła oraz dziedziniec otoczony arkadami. Opuszczony zamek gotycki zaczął powoli niszczeć i do dzisiaj pozostały z niego tylko ruiny.
W 1581 zamek kupił ród z Vrbna. Prace budowlane trwały nadal, stawiano kolejną część, tzw. zamek dolny z bramą wejściową, także utrzymany w stylu renesansowym. Przynajmniej część budowy ukończono w 1597, według napisu na jednym z portali we wieży.
Kolejny właściciel Hynek z Vrbna w latach 1608-1614 mocno zadłużył swoje dobra. Ani on ani kolejny panowie nie byli w stanie ostatecznie dokończyć prac. W 1614 wybudowano kościół parafialny, który nawiązuje architekturą do zamku.
W 1926 część zamku strawił pożar. Książę Liechtenstein dokonał prowizorycznej naprawy i sprzedał zamek miastu oraz dwóm organizacjom chrześcijańskim. Od 1929 działało w nim kino. Podczas mobilizacji w 1938 służył jako koszary armii czechosłowackiej. Po układzie monachijskim całość zamku przejęła gmina.
Po 1945 stał się własnością państwa, ale początkowo niszczał. W 1965 zlikwidowano tzw. Czarną Wieżę, która groziła zawaleniem. Jednocześnie rozpoczęto prace konserwatorskie i rekonstrukcyjne. Budowlę zamierzano adaptować na magazyn lekarstw. Prac jednak nigdy nie ukończono.
Stopniowa rekonstrukcja zaczęła się w 1998 roku, dziś można się wybrać do Kolštejnu i zwiedzić wyremontowane budynki pałacowe, dolny i środkowy, obejrzeć sztukaterie zdobiące pomieszczenia, arkadowy dziedziniec, kaplicę z malowidłami naściennymi, Czarną Wieżę z platformą widokową i pozostałości pierwotnego zamku. W obiekcie odbywają się regularne spotkania towarzyskie i artystyczne.
Odwiedziliśmy w maju 2017r.
